Mar 12 | KQF | STEP | Kamaina bi Yesu lautaulalamo giuwedi i waitubu. “Oloto waen daibina i wadi bi i ganakuku. Kota waen aniva pisana i voiye bi ani wai koyaḡa vadavadana i keli. Kamaina bi taubayau i tanodi te waen daibina nimedimo i sako. Bi tana i nawa dobu ḡesaunemo.

c 12:6 Mak 1:11 ko kita.

e 12:9Luk 13:34-35 ko kita.

g 12:10-11Sams 118:22-23 ko kita.

i 12:19Diutolonomi 25:5-6

j 12:26Exodus 3:6

l 12:30Diutolonomi 6:4-5

m 12:31Livitikas 19:18

n 12:32Diutolonomi 4:35

o 12:36Sams 110:1

Mark 12

Taubayau lautaulalana

(Metiu 21:33-46; Luk 20:9-19)

1 Kamaina bi Yesu lautaulalamo giuwedi i waitubu. “Oloto waen daibina i wadi bi i ganakuku. Kota waen aniva pisana i voiye bi ani wai koyaḡa vadavadana i keli. Kamaina bi taubayau i tanodi te waen daibina ^{▼▼12:1Waen daibina ba gabu ḡaubona ḡome Diu lavedi waen sa wadiwadi. Bi waen votana a wai isana ‘guleipi.’ Tedi guleipi dom nopodimo a sivu yovoḡedi bi a vava buyodi. Bi masidi a ledudi bi kwagimo a ḡiniḡini yovoḡedi, mba ta ‘waen’ edi ani tego.} nimedimo i sako. Bi tana i nawa dobu ḡesaunemo. 2 Vililubu laḡannemo tana taunoya i giu kamaḡe waen daibina taulabena lisidimo te waen votedi ḡesaudi maso i laitupa. 3 Bi geḡa te taubayau taunoya a kaididi, a kwapu bi a giu kamaḡe kavakavana i munaḡa. 4 Kota taniwaga taunoya ḡesau i giukamaḡe lisidimo, bi tedi kununa a dougolu bi a voiye te i wai tunimayaḡa. 5 Daibi taniwagina taunoya ḡesau i giukamaḡe, bi tedi tana ai peki. Bi kota wapewapedi mai a voiyedi, a kwapudi bi ai pekidi. ^{▼▼12:5Islael lavedi Maimaituwa ena taunoya a dabokedi bi a wai pekidi mai bena taubayau daibi taniwagina ena taunoya a dabokedi bi a wai pekidi. Delimaiya 7:25-26, Eimos 3:7 bi Sakalaiya 1:6 ko kita.}

6 Niganana ḡemota ota ya miyamiyaya, taniwaga natu otina nuwapouna. Muliḡa tana natuotina i giukamaḡe bi i giuna gado, ‘Tedi male natugu sa vivile.’ ^c

7 Bi geḡa te taubayau taudiḡa ai giugiu, ‘Niga olotona male tamana gagasina matabudi ya tanodi. Ei, ko nato talai peki bi gagasa matabuna tada ta vai.’

8 Kamaina bi tedi a kaididi bi ai peki bi daibi mulitaulinemo a polaḡe nawe.”

9 Yesu ena giu i wai kovi bi i wai talayedina gado, “Daibi taniwagina male bai ya voiye? Tana kaka ya tava bi taubayau yai pekidi bi daibi lava ḡesaudi ya vitedi.” ^{▼▼12:9Niga ḡome Yesu ena giu banina ba tana male Diu babadidi sai peki bi Maimaituwa male tedi ya kovoḡidi.
,} ^e 10 ‘Temi kulikulina wadubonemo kona iyevi e geḡa? Niga mai i giu:

‘Vanuwa taukelina duḡu a dabodabokena, i nuwavitala te duḡu laukaina vanuwa yasina i tubuḡa’. ^{▼▼12:10Glik baibol noponemo i giu te ‘ḡakima.’ Banina tedi ḡakimemo vanuwa a kelikelidi. Bi ḡakima ḡemota vanuwa liunemo ya moimoitona ba vanuwa yasina. Niga ḡakimina taunana Yesu, Maimaituwa ena vanuwa valivaliuna duḡuna. (Epeses 2:19-21 bi Aisaiya 28:16 kwa kita).}
11 Bada, niga kauwina i voiye te kitana lisidemo i visu gulata.’” ^g
12 Ḡome Diu babadidi eta a tavutavuḡe te maso a pani, banina a sibe te tana lautaulalamo i giugiu watedi, bi geḡa te tedi lava kumna a nailedi. Kamaina bi a kita kamaḡe te a nawa.

Takis ena waitala

(Metiu 22:15-22; Luk 20:20-26)

13 Lautaulala mulinemo Palisi ḡesaudi bi Alodi ena muli a giukamaḡedi Yesu lisinemo te ena giumo maso ai wavu. 14 Tedi a tava lisinemo bi a giuwena gado, “Tauwailovelove, ke sibe te tam ba giukauwa kwa giugiuwe, te lava bai sa giugiuwena mote kuma nainaila. Tam lava isanawenawedi edi giu mote kuma iyeiyevi bi em wai lovelove ba Maimaituwa ena ḡowana bi giukauwa lava kwa wai lovelovedi. Kwa giuwemai, kamaina te takis kai maiyi Lom guyauna lisinemo e geḡa?”

15 Yesu edi kaiyovu i sibe bi i giuwedina gado, “Bai aubaina, ko ḡoyeḡoye te koibekugu? kaikaiyovuḡegu? Mane ko natome bi yea kita.” 16 Kamaina bi mane a natome, bi i giuwedina gado, “Aiyai kununa aluwina bi isana manemo?”

Bi a giuwena gado, “Guyau Sisa aluwina bi isana.”

17 Kamaina bi Yesu i giuwedi, “Bai Sisa enaya ba Sisa ko vite, bi bai Maimaituwa enaya ba kota Maimaituwa ko vite.” Ḡome tana ena giu a soveye.

Pekimo kenamoito waitalana

(Metiu 22:23-33; Luk 20:27-40)

18 Sadisi ai sumaḡa te lava pekipekidi mote sima kena moito. Taunana waitalana aubaina a tava Yesu lisinemo. ^{▼▼12:18Diu nopodimo dam ḡemota a miyamiyana isedi Sadisi. Niga lavedi edi waisumaḡa ba tabuna, tedi mote ai sumaḡa te lava ya peki bi ya kena moito. Bi mote ai sumaḡa te alualuwa bi aneya mote bamo sima miyamiya. Tedi Mousis ena buka i gilugilumidina taudiḡa a iyeiyevidi bi buka ḡesaudi geḡa.} 19 Bi tedi a giuna gado, “Tauwailovelove, Mousis Maimaituwa enai ḡake aubaimai i kulina gado, Bamoda oloto tinanatuna mwanena i peki kamaḡe bi natunatuna geḡa, ba tinanatuna kota kaiyababa ya naḡi. Bi yai natuna te tuwaḡana pekipekina aubaina. ⁱ 20 Mai maso olooloto wapedi 7, bi tautuweḡina i naḡi te i peki bi natunatuna geḡa. 21 Wai labuna kaiyababa i naḡi bi kota i peki natunatuna geḡa. Mainana wai faionina vaitena. 22 Tedi olotodi wapedi 7 waivinina a naḡi bi kauwina ḡemotina lisidimo i tubuḡa bi a peki kovi mote natunatudi, bi waivini muliḡa i peki. 23 Kena moitomo male aiyai mwanena mba waivinina, wapedi 7 a naḡinaḡina?

24 Bi Yesu i giuwedi, “Temi kona aigiugiu, kulikulina wadubonemo Maimaituwa ena giu kona iyevi bi mote ko sibe, kota ena ḡailisi mote ko sibe.” 25 Laḡannemo pekipekidi sa kena moitona ba mote sima naḡi. Tedi sa miyana mai aneya galewemo. 26 Bi pekimo kena moito ena giu Mousis i kulikulina mote ko iyevi? Ḡome milimili tomboyanemo, kai vavavanina noponemo Maimaituwa Mousis i giuwena gado, “Tagu Eiblam ena Maimaituwa, Aisik ena Maimaituwa bi Deikob ena Maimaituwa.” ^j 27 Tana mote lava pekipekidi edi Maimaituwa, bi lava miyemiyedi edi Maimaituwa. ^{▼▼12:27Lava niganana sa miyamiyana bi waiwaisumeḡidi a pekipekina edi Maimaituwa.} Temi ba ko giugiu yabayababa.

Waiḡake laukaina

(Metiu 22:34-40; Luk 10: 25-28)

28 Waiḡake tauwailovelovena ḡome i vaiyedi a waitalapili. Tana i sibesibe te Yesu i giukauwa kamaina bi i waitalaye, “Waiḡake matabudi mododimo bamo taunana waiḡake laukaina?”

29 Yesu ena giu i waimunena gado, “Waiḡake laukaina ba niḡa: ‘Ko vaiye Islael, Bada eda Maimaituwa taunaḡa Bada. 30 Bada em Maimaituwa kwa ḡoyena, nuwapoum tabutabunemo, tubuḡim tabutabunemo, em noḡota tabutabunemo bi em ḡailisi tabutabunemo.’” ^l 31 Waiḡake wai labuna ba niga: ‘Lava ḡesau kwa ḡoyena mai bainewa taumḡa kwa ḡoyeḡoyemna. Bamo mote waiḡake ḡesau i didiga gulata kaka niga taudidi.’ ^m

32 Kamaina bi waiḡake tauwailovelovena Yesu i giuwena gado, “Bai kuna giuwena ba i visu. Giukauwa te Bada tana Maimaituwa bi diyanemo mote bamo Maimaituwa ḡesau. ⁿ 33 Bi lava maso Bada edi Maimaituwa a ḡoyena, nuwapoudi tabutabunemo, tubuḡidi tabutabunemo, edi noḡota tabutabunemo bi edi ḡailisi tabutabunemo. Bi lava ḡesaudi ḡoyedi, i saḡa gulatana kaka sewasewa gabugabudi Maimaituwa lisinemo.”

34 Yesu i vaiye te niga olotona ena giu i visu. Kamaina bi i giuwena gado, “Maimaituwa ena waibadana ḡotona te kwa banavi.” Niga mulinemo lava matabudi a naila bi aiyai mote Yesu i waitala munaḡe.

Deivida ena Bada aiyai?

(Metiu 22:41-23:36; Luk 20:41-47)

35 Yesu Maimaituwa ena vanuwemo i wai lovelove bi i waitalana gado, “Bainewa te waiḡake tauwailovelovena sa giugiu te Vinevinena ba Deivida ena tubulelesemo? 36 Aluwa Waiyawa Deivida noḡota i vite te i giu, ‘Bada egu Maimaituwa i giuwe: ‘niga kataiyagumo kwa miyamiya ee te em ḡaviya kaḡem dibunemo yai dubu.’ ^o

37 Deivida tana otina i giuna gado, ‘Bada’ Bi bainewa te Vinevinena maso Deivida ena tubulelesemo?” Lava kumna dididiga Yesu ena giu a vaivaiyena ai nuwa visu.

Yesu aiyai natuna

38 Ḡome i wai lovelovedi bi i giuna gado, “Waiḡake tauwailovelovena ko kita kauwedi. Tedi gala lofelofedi sa kotedi bi ani waiḡemota gabudiḡa sa moimoito nawa te lava maso sai ebonedi vivila vaite. 39 Tedi sa ḡoyeḡoyena ani miya visuvisudimo sa miya aniwai bolu vanuwidimo bi mata'asimo. 40 Tedi kaiyababa sa kaikaiyovuḡedi bi edi pulapula sa legaudi bi lisidimo sawai bada teyala. Bi kota pali lofelofedi sa voivoiyedi, te maso lava sa sovedi. Niga lavedi muliḡa edi kovoḡa dididiga otina sa vai.”

Iwape ena sewasewa

(Luk 21:1-4)

41 Maimaituwa ena vanuwa didiyaunemo Yesu mane abomina diyanemo i miya bi lava i kitedi mane aboma noponemo a sivusivudi. Lava waiguyaudi wapewapedi mane nananaka a sivusivudi. 42 Kota iwape wai nuwatoitoina i tava bi peni labu i sivu, mba penidi labu ba laḡan ḡemota ani kune luvana. 43 Yesu ena tauwaikaiwatana i yogedi ai ḡemotidi bi i giuwedina gado, “Yea giugiu kauwemi te niga iwapena ena sewasewa i sakona ba i didiga gulata kaka lava waiguyaudi. 44 Bai aubaina tedi wai guyaudi edi mane nananakidi a kenakena bi yoḡiyoḡidi a sivusivudi. Bi niga iwapena waiyamoyamonina kanaya ani gimelina bi geḡa te matabuna i sako kovi.”